Σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον τομέα των ακινήτων αναδεικνύεται ο όρος ESG (Environmental, Social, Governance), ο οποίος περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα παραγόντων σχετιζόμενων με το περιβάλλον, την κοινωνία και την εταιρική διακυβέρνηση. Παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί καινούριο όρο, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, ενώ είναι βέβαιο πως στο μέλλον θα αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Ήδη κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί έχουν εντάξει τα κριτήρια ESG στους στρατηγικούς τους σχεδιασμούς, ενώ για μεγάλο αριθμό επενδυτικών ταμείων συνιστούν πλέον πυξίδα για τις όποιες επενδυτικές αποφάσεις τους. Παράλληλα, μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων έχουν υιοθετήσει αρχές ESG στην εταιρική τους κουλτούρα, την ώρα που η ευαισθητοποίηση του κοινού ενισχύεται χρόνο με τον χρόνο.
Το Real Estate, ως η αγορά που ευθύνεται για το 40% των παγκόσμιων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, καθώς επίσης και ως ένας από τους νευραλγικούς τομείς της οικονομίας, καλείται να παίξει καθοριστικό ρόλο στην πρόοδο που καταγράφεται στα θέματα ESG. Η συμβολή του τομέα στην καθολική προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος μπορεί να επιτευχθεί μέσω της κατασκευής κτηρίων τα οποία θα επιφέρουν τις λιγότερες δυνατές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, αξιοποιώντας περιβαλλοντικά βιώσιμα υλικά και υιοθετώντας εναλλακτικές κατασκευαστικές μεθόδους. Ζητούμενο, επίσης, αποτελούν οι μειωμένες ενεργειακές ανάγκες των κτηρίων που σε συνδυασμό με την αξιοποίηση εναλλακτικών μορφών ενέργειας, μπορούν να μηδενίσουν το ενεργειακό τους ισοζύγιο.
Καθόλου αμελητέος δεν θεωρείται, επίσης, ο ρόλος του τομέα ακινήτων στην υλοποίηση κοινωνικών στόχων. Η επίδραση στην υγεία και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική, ειδικά μετά την αλλαγή δεδομένων που επέφερε η πανδημία. Το Real Estate μπορεί να συνεισφέρει μέσω του σχεδιασμού έξυπνων κτηρίων, της εγκατάστασης έξυπνων λύσεων φωτισμού, εξαερισμού, θέρμανσης και ψύξης, καθώς επίσης και μέσω της δενδροφύτευσης και της δημιουργίας πράσινων τοίχων.
Τα κριτήρια ESG δεν αποτελούν απλά θεωρητικές προσεγγίσεις για το Real Estate. Αντίθετα, είναι η ίδια η αγορά που επιβάλλει την υιοθέτησή τους, καθώς όλο και περισσότεροι ένοικοι και αγοραστές θέτουν πλέον την περιβαλλοντική βιωσιμότητα και την ποιότητα ζωής ως κριτήρια πρωταρχικής σημασίας για την επιλογή ενός ακινήτου. Εξάλλου, η ένταξη ESG στόχων στην εταιρική κουλτούρα πολλών επιχειρήσεων, έχει οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης γραφειακών χώρων με αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και χαρακτηριστικά που αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των εργαζομένων.
Ταυτόχρονα, ο «κλοιός» σφίγγει και από πλευράς θεσμικών επενδυτών και διαχειριστών κεφαλαίων, οι οποίοι υιοθετώντας επίσης κριτήρια ESG, στρέφονται πλέον σε πράσινες αναπτύξεις. Παράλληλα, ο βαθμός στον οποίο οι αναπτύξεις υιοθετούν ESG πολιτικές επηρεάζει άμεσα και το κόστος χρηματοδότησης, καθώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυξάνει τις πιέσεις στις τράπεζες για υψηλότερο κόστος δανεισμού σε έργα με υψηλό κλιματικό κίνδυνο, την ώρα που αρκετά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα προσφέρουν χαμηλότερα επιτόκια δανεισμού σε υπεύθυνες επενδύσεις. Μάλιστα, οι πράσινες επενδύσεις είναι δυνατόν να επωφεληθούν επίσης από χαμηλότερο κόστος ασφάλισης, καθώς τα πράσινα κτήρια είναι λιγότερο εκτεθειμένα στους φυσικούς κινδύνους, ενώ παράλληλα προσφέρουν χαμηλότερα λειτουργικά κόστη στους ενοίκους.
Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι πέρα από το κοινωνικό και περιβαλλοντικό όφελος που μπορεί να προσφέρει η υιοθέτηση πολιτικών ESG στον τομέα των ακινήτων, μια υπεύθυνη πολιτική σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης δύναται να μεγιστοποιήσει τις επενδυτικές αποδόσεις των έργων και να αυξήσει την αγοραία αξία τους, ενώ μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης για την αγορά στο σύνολό της.
Νικόλας Γαβριήλ | Διευθυντής LionGlobal Advisors
